Maria van Bourgondië.

(Brussel 13 febr. 1457 – Brugge 27 maart 1482), hertogin van Bourgondië, Brabant, Limburg en Luxemburg, gravin van Vlaanderen, Artesië, Holland, Zeeland, Henegouwen en Namen, enige dochter van Karel de Stoute en Isabella van Bourbon, nam na de dood van haar vader (5 jan. 1477) het bewind in zijn erflanden over, waar zij werd geconfronteerd met de ontevredenheid van haar onderdanen over het oorlogszuchtig en centralistisch beleid van haar vader en met de bedreiging van de Franse koning Lodewijk XI om Bourgondië en het zuidoosten van de Nederlanden in te palmen. Door toekenning van het Groot Privilege (11 febr. 1477) verkreeg Maria financiële en militaire steun van de Staten-Generaal. Ook moest zij, om tegemoet te komen aan het particularisme, aan verscheidene gewesten en steden eigen keuren verlenen en toezien hoe Karel de Stoutes trouwe raadgevers Hugonet en Humbercourt te Gent op beschuldiging van hoogverraad werden onthoofd. Op 19 aug. 1477 trouwde Maria met Maximiliaan van Oostenrijk, waardoor er een einde kwam aan haar korte persoonlijke regeerperiode (waarin zij haar aanspraken op Gelderland niet had kunnen verwerkelijken) en meteen de Franse dreiging het hoofd geboden kon worden. Zij stierf aan de gevolgen van een val van haar paard tijdens een valkenjacht. Zij werd begraven in de O.-L.-Vrouwekerk te Brugge, waar in 1979 haar graf werd ontdekt.

Maria van Bourgondië was de dochter en enig kind van Karel de Stoute en diens eerste echtgenote, Isabella van Bourbon. Zij werd hertogin van Bourgondië, vorstin van de Nederlandse gewesten en gravin van Franche-Comté.

Ze was ongeveer zes jaar oud, toen ze haar moeder voor het laatst zag en naar Gent werd gestuurd voor haar verdere opvoeding aan het Prinsenhof.

Bij gebrek aan een mannelijke erfgenaam had Karel de Stoute plannen om aan zijn dochter, die in politiek opzicht de meest begeerde bruid van West-Europa was en 'Marie la riche' werd genoemd, het Bourgondische rijk na te laten.

Na de onverwachte dood van haar vader, die op 5 januari 1477 te Nancy sneuvelde, kwam de macht in handen van zijn enige twintigjarige dochter. Zij was totaal onvoorbereid op haar taak en Frankrijk profiteerde ervan om de Bourgondische gebieden aan te vallen. De Staten-Generaal eisten van Maria, dat zij enkele door haar vader afgeschafte privileges in ere zou herstellen. In ruil erkenden de Staten haar als opvolgster en brachten zij een leger op de been om de Franse aanvallen af te slaan.

Als tegenprestatie verleende zij in 1477 aan het graafschap Vlaanderen het Groot Privilege, een soort grondwet, op basis van een aantal concrete klachten die de Staten-Generaal per gewest, per stand en per kwartier hadden ingezameld en die in grote lijnen gericht waren tegen de centralisatiepolitiek van Maria van Bourgondiës voorouders. Via controle op en beperking van de vorstelijke macht, neergeschreven in het Groot Privilege, werden de bevoegdheden van Maria van Bourgondië sterk aan banden gelegd.

Nog datzelfde jaar huwde Maria van Bourgondië met Maximiliaan I van Oostenrijk. Hij behoorde tot de dynastie van de Habsburgers en was de zoon van de Duitse keizer. Als prins-gemaal werd hij ook regerend vorst. Maximiliaan concentreerde zich in eerste instantie op de verdediging van de Nederlanden tegen de Franse agressie.

Na vijf jaar huwelijk stierf Maria vroegtijdig tengevolge van een jachtongeval. In haar testament werden de voogdij over haar kinderen en het regentschap over het Bourgondische hertogdom toegewezen aan Maximiliaan